دنیای آمینو اسیدها دنیای جذابی است. فکر کنید که یک عالمه اسید آمینه کوچولو در کنار هم قرار می‌گیرند تا مهم ترین ماده بدن یعنی پروتئین را درست کنند. اگر ورزشکار هستید خوب می‌دانید که پروتئین چه غول مهمی برای بدن و تناسب اندام است. در نتیجه توجه روز افزون به تامین ماده اولیه پروتئین‌ها یعنی آمینو اسید، کار هر روزه یک بدنساز حرفه‌ای است. اگر به دنبال کسب آگاهی پیرامون فواید مکمل بتا آلانین هستید، در ادامه همراه ما باشید.
در طبیعت انواع مختلفی از آمینو اسیدها شناسایی شده ولی از این بین فقط 22 نوع آن در تشکیل پروتئین نقش دارند. بنابراین یک ورزشکار باید در برنامه غذایی خود، مناسب‌ترین و پر فایده‌ترین آمینو اسیدها را بگنجاند و در کنار تغذیه مناسب، به تمرینات خود بپردازد.
یکی از انواع مهم آمینو اسیدها، بتا آلانین نام دارد. این مولکول دوست داشتنی، در کنار محبوبیت، اندکی مرموز به نظر می‌رسد. در ادامه این مقاله به کشف راز شهرت آن در میان ورزشکاران می‌پردازیم و با فواید قرص بتا آلانین بیشتر آشنا می‌شویم. پس با ما همراه باشید.
مکمل بتا آلانین چیست؟
قبل از پاسخ به سوال “بتا آلانین چیست؟” باید به سوال “کارنوزین چیست؟” پاسخ داد . کارنوزین یکی از انواع پروتئین‌های غیر ضروری بدن است. البته ما بین حرفم بگذارید یک پرانتز باز کنم و منظور خودم را از غیر ضروری به سمع و نظر شما برسانم. غیر ضروری نه به آن مفهوم معمول یعنی بود و نبودش برای بدن اثری نداشته باشد، بلکه به این معنی که برای تامین میزان متعادلی از آن در بدن نیاز نیست تا مواد پروتئینی خاصی مصرف کنید و بدن خود به خود آن را می‌سازد. اما همه این روضه خوانی‌ها برای افرادی بود که رژیم غذایی خاصی ندارند و یا مشغول ورزش‌های سنگین بدنی نیستند.
ممکن است بدنسازان به علت تمرین‌های سنگین، رژیم‌های غذایی خاص و در نتیجه کاهش منابع پروتئینی در تنگنای خاصی از تامین مواد مفید و مورد نیاز بدنشان قرار گیرند. در این هنگام یکی از مهمترین پروتئین‌هایی که شاید هیچگاه کم بود آن حس نمی‌شده، تعادلش در بدن به هم می‌ریزد و ماهیچه‌های عضلانی با کم بود آن روبرو می‌شوند. معمولا در این زمان به این افراد توصیه می‌شود تا مکمل‌هایی همچون قرص بتا آلانین مصرف کنند.
شاید در ذهن سوال مهم‌تری شکل گیرد و آن هم این است که “چرا هنگام کمبود پروتئین کارنوزین باید بتا آلانین مصرف کرد؟” یا شاید هم بپرسید ارتباط بین کارنوزین و بتا آلانین چیست؟
جواب به این سوال‌ها در واقع پاسخ به سوال ابتدایی ما یعنی ” بتا آلانین چیست؟” است.
کارنوزین دیپپتیدی تشکیل شده از دو نوع آمینو اسید با نام‌های ال هیستیدین و بتا آلانین است. بتا آلانین با پیوندهای پپتیدی بین هیستیدین، کارنوزین را می‌سازد و باعث حمایت همه جانبه از عضلات و مغز می‌شود.
در اکثر صنایع داروسازی، مکمل خالص از کارنوزین تولید نمی‌شود چراکه در صورت وجود چنین مکملی و مصرف آن، کارنوزین به سرعت توسط کاتالیزورهای مخصوصش، تجزیه شده و عملا این کار بیهوده‌ای است. بنابراین به جای ساخت کارنوزین، قرص بتا آلانین که ماده اولیه و اساسی برای ساخت کارنوزین است تولید می‌شود. از طرفی معمولا میزان کافی از ال هیستیدین در دسترس ماهیچه‌ها هست و فقط با کمبود بتا آلانین روبرو می‌شوند.
فواید مکمل بتا آلانین
از هر چه بگذریم بیان فواید مکمل بتا آلانین خوش‌تر است. این اسید آمینه پر فایده در اکثر مواد پروتئینی از جمله گوشت بوقلمون، ماهی، گوشت گاو و همچنین مرغ به وفور یافت می‌شود. از جمله مهمترین فواید بتا آلانین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شرکت در ساخت دیپپتید کارنوزین: توضیحات مفصلی در این باره داده شد و بیشتر از این اطاله کلام است.
- جلوگیری از تجمع لاکتیک اسید: لاکتیک اسید از آن موادی است که اگر در عضلات زیاد شود، باعث سوزش شدید، گرفتگی، ضعف ناگهانی و دیگر مشکلات دومینو وار می‌شود. در هنگام ورزش‌های سبک و حرکات معمولی روزانه، میزان مناسبی از اکسیژنی تنفسی به سلول‌های بدن می‌رسد، تا انرژی مورد نیاز را از طریق ترکیب با گلوگز با روش زیر تامین کند:
گلوکز + اکسیژن = کربن دی اکسید + آب + انرژی
هنگامی که سطح تامین انرژی از میزان اکسیژن تنفسی بالاتر می‌رود، بدن با کم بود O2 مواجه می‌شود.
در نتیجه علارغم روال همیشگی خط تولید انرژی، سلول‌ها به شکل زیر عمل می‌کنند:
گلوکز = لاکتیک اسید + انرژی
در فرمول بالا مشاهده می‌کنید که در اثر تنفس بی هوازی، میزان زیادی لاکتیک اسید تولید می‌شود. اما ارتباط بین لاکتیک اسید با بتا آلانین چست؟ هنگامی که لاکتیک اسید زیاد شود به علت خاصیت اسیدی خود، باعث کاهشPH و در نتیجه افزایش اسید در محیط ماهیچه‌ها می‌شود. بتا آلانین با شرکت در ساخت کارنوزین و افزایش سطح آن در ماهیچه ها از کاهش PH و اسیدیته شدن جلوگیری می‌کند.
بنابراین ورزشکاران حرفه‌ای با مصرف به موقع مکمل بتا آلانین، می‌توانند از تجمع این ماده سمی و مضر در بدن جلوگیری کرده و یا حداقل، میزان آن را به شکل چشم گیری کاهش دهند.
- خستگی دیرتر عضلات: یکی از فواید مکمل بتا آلانین افزایش استقامت عضلات در حین ورزش‌های متوسط تا سنگین است که باعث می‌شود تا خستگی، دیرتر به سراغ ماهیچه‌ها بیاید و در نتیجه ما نیز بیشتر مجال پیدا می‌کنیم تا ورزش و حرکات سنگین انجام دهیم. این مورد به تازگی با انجام پژوهش بر روی دوچرخه سواران کشف شده. در نهایت نیز دانشمندان با مقایسه دو گروه دوچرخه سواری که تحت پژوهش بودند، دریافتند ورزشکارانی که بتا آلانین مصرف کرده بوند نبست به ورزشکارانی که مصرف نکرده بودند، 13 درصد افزایش بازدهی داشتند.
- دارای اثر آنتی اکسیدانی: کارنوزین تولید شده از بتا آلانین، علاوه بر تاثیر به سزا در کاهش اسید اوریک، باعث افزایش خیره کننده میزان اثرات آنتی اکسیدانی در بدن می‌شود. اما اثر آنتی اکسیدانی چیست و چه خاصیتی برای بدن دارد؟ در حین انجام تمرینات سخت و طاقت فرسا، در بدن میزان رادیکال‌های آزاد بالا می‌رود. یکی از بهترین راه‌های مقابله با این مورد، مصرف آنتی اکسیدان‌هایی مانند بتا آلانین است.
نکته حائز اهمیت درباره این فایده قرص بتا آلانین آن است که در دامه تاثیرات آنتی اکسیدانی، شاهد بهبود سلامت افراد هستیم.
- افزایش حجم عضلات: در ادامه بررسی فواید قرص بتا آلانین، می‌توان این نتیجه را گرفت، که این قرص با افزایش استقامت در انجام تمارین و کاهش خستگی، در نهایت باعث افزایش حجم عضلات و ماهیچه‌های بدنی می‌شود. به نظر می‌رسد که اکثر ورزشکاران با مصرف این مکمل به نتیجه نهایی که انتظارش را دارند خواهند رسید.
در ادامه بحث فواید مصرف بتا آلانین، در گزارشاتی به اثرات زیر اشاره شده:
- بهبود عملکرد عروقی
- جلوگیری از سرطان
- مقابله با آلزایمر
- ضد افسردگی
- کمک به حفظ سلامت قلب
مکمل بتا آلانین مخصوص چه کسانی است؟
تاکید بسزای ما آن است که انواع دارو و مکمل‌ها را طبق دستور پزشک و با تشخیص متخصصان مصرف کنید تا از فواید مصرف بتا آلانین بهره مند شوید. به همین علت ممکن است برای طیف وسیعی از افراد این مکمل تجویز شود. اما معمولا افراد زیر در لیست مخاطبین این مکمل ورزشی پر طرفدار قرار می‌گیرند که این خود یکی از فواید مکمل بتا آلانین به شما می‌رود:
- ورزشکاران استقامتی: شاید هر ورزشکاری از این مکمل استفاده نکند. اشاره دقیق برای این مورد بیشتر ورزشکارانی که تمرینات استقامتی انجام می‌دهند است. مثلا ممکن است شما یک دونده دو ماراتن باشید و یا یک دوچرخه سوار. هر ورزش استقامتی که انجام می‌دهید شما را مخاطب هدف این مکمل قرار می‌دهد.
- ورزشکارانی که در سطح عالی به ورزش می‌پردازند: بعضی اوقات است که ما از سر شوق و علاقه به ورزش روی می‌آوریم و هفته‌ای دو یا سه بار به ورزش می‌پردازیم بدون آنکه در تورنومترهای محلی یا کشوری شرکت کنیم. ولی آن دسته از افراد که به شکل حرفه‌ای‌تر به ورزش می‌پردازند و ممکن است مدام در اردوهای مختلف تمرینی حضور داشته باشند، می‌توانند از این مکمل استفاده کنند.
- گیاه خوارن: از آنجایی که بتا آلانین معمولا در مواد گوشتی قرار دارد، گیاه خواران با کمبود این ماده مواجه هستند.
خرید مکمل بتا آلانین
خرید مکمل بتا آلانین در داروخانه ایرانیان بسته به میزان سفارش شما امکان پذیر است. از طرفی تهیه این محصول به شکل آنلاین باعث می‌شود تا در وقت و انرژی شما صرفه جویی شود. در نهایت وقتی بسته آن به دستتان رسید، از این خرید لذت خواهید برد. روش‌های دیگر سفارش محصول از جمله تهیه حضوری آن نیز در نوع خود می‌تواند سود بخش باشد. امیدواریم به هر نحوی که این محصول را خریداری می‌کنید از خرید خود راضی باشید.
در ادامه به چند سوال رایج درباره مصرف بتا آلانین پاسخ می‌دهیم:
بهترین زمان مصرف بتا آلانین چه موقع است؟ در روزهای تمرین 2 ساعت قبل از تمرین و نیم ساعت پس از آن
مصرف بتا آلانین همراه با قهوه عارضه دارد؟ خیر مشکلی ندارد
آیا کراتین، آل گلوتامین و بتاآلانین با هم تداخل دارویی دارند ؟ خیر این سه مکمل با هم هیچ تداخلی ندارند
چه موقع تاثیر مصرف قرص را می‌بینیم؟ بعد از 2 هفته مصرف منظم
بعد از پایان دوره مصرف، چه میزان فاصله تا دوره بعد بیندازیم؟ هر 8 هفته مصرف مداوم، یک ماه وقفه در مصرف قرص
جمع بندی
ما مسرور هستیم از اینکه شما تا پایان این مقاله ما را همراهی کردید. این بار سعی کردیم تا شما را با یک مکمل معروف و پر فایده آشنا کنیم. بتا آلانین با شرکت در ساخت دیپپتید کارنوزین باعث تاثیرات مفیدی بر سلامت جسمی و روحی ما می‌شود. از فواید مکمل بتا آلانین آن است که با بالا بردن استقامت در بدنسازان باعث می‌شود این افراد به همان چیزی برسند که مدتها آرزوی آن را داشتند یعنی بدنی خوش حالت و عضلاتی ورزیده و قوی. در نهایت امیدواریم با خواندن این مقاله به تمام سوالات شما پاسخ داده باشیم.
عالی من تازه خریدم اطلاعات ام بیشتر شد ممنون